Chlewiska od XIV do XVIII wieku

Chlewiska od XIV do XVIII wieku

12 grudnia 2021 Wyłączono przez kurier

W pierwszym dwudziestoleciu XIV wieku Władysław Łokietek opanował kilka księstw. Był to początek zjednoczonego państwa polskiego. Nie mogło ono już dzielić się na księstwa, bo Łokietek stał się jedynym księciem nowego państwa (królem dopiero od 1320 roku). Dotychczasowe księstwa nazwano teraz ziemiami. Księstwo sandomierskie stało się ziemią sandomierską. W drugiej połowie XIV wieku w czasach Kazimierza Wielkiego ziemie zaczęły przekształcać się w województwa. Województwo sandomierskie, na terenie którego znalazły się również Chlewiska, było chyba największym w państwie. Należały do niego nawet Siedlce, Lublin, Tarnów, Kielce, Radom. Zmniejszono je w 1474 roku, kiedy z jego wschodniej części utworzono województwo lubelskie.

            Wcześniej, bo pod koniec XIII wieku, ziemie polskie opanowali Czesi. Król czeski Wacław w roku 1300 koronował się na króla polskiego. Wprowadził on w Polsce urząd starosty. Starosta przejął większość dotychczasowych uprawnień wojskowych, administracyjnych i sądowych kasztelanów. Okręgi podległe starostom, w większości chyba pokrywające się z kasztelaniami, w XIV wieku przekształciły się w powiaty. Chlewiska znalazły się w powiecie radomskim, w pobliżu jego granic. Pobliskie miejscowości, jak Niekłań i Bliżyn należały do powiatu opoczyńskiego, a południowa część dzisiejszego miasta Skarżyska (Rejów), należała do powiatu sandomierskiego. Kilka powiatów w województwie łączyło się w ziemię. Ziemie teraz miały inne, dużo mniejsze znaczenie, niż dawniej. Były teraz tylko okręgami wyższego sądownictwa szlacheckiego zwanego rokami sądowymi. W województwie sandomierskim były trzy takie ziemie, jedną z nich była ziemia radomska obejmująca powiaty: radomski i opoczyński.

            Ten podział na województwa, ziemie i powiaty przetrwał aż do trzeciego rozbioru Polski w 1795 roku, czyli od XIV prawie do końca XVIII wieku Chlewiska znajdowały się w województwie sandomierskim, ziemi radomskiej i powiecie radomskim.

            W dawnej Polsce powiaty były najmniejszymi jednostkami administracji państwowej. W większości były one bardzo duże, nie wystarczająco dogodne dla administracji. Powiat radomski rozciągał się od dzisiejszego Skarżyska na południu do Ryczywołu na północy i od Klwowa na zachodzie do Solca nad Wisłą na wschodzie. Z tej przyczyny administracja państwowa, na przykład przy spisywaniu podatków, posługiwała się podziałem na parafie. Gmin jeszcze nie było – powstały one dopiero po rozbiorach Polski.