Za pierwszych Piastów

W XI wieku państwo polskie zostało podzielone na dziewięć prowincji. Prowincje dzieliły się na okręgi grodowe, które w XII wieku otrzymały nazwę kasztelanii. Prawdopodobnie były one przekształcone z dawnych opoli. Stojący na ich czele kasztelan do XIV wieku miał duży zakres władzy (kierował obroną, porządkiem publicznym, sądził). Później, w XIV wieku, poza wyjątkami, kasztelan stał się urzędem tylko honorowym – bez rzeczywistej władzy. Nasze ziemie wchodziły w skład prowincji sandomierskiej i prawdopodobnie należały do kasztelanii skrzyńskiej, a po jej zniesieniu do kasztelanii radomskiej (jednak Skrzyńsko mogło początkowo należeć do prowincji łęczycko-sieradzkiej). W tym miejscu warto poświęcić kilka zdań Skrzyńsku. Miejsce to otaczane szacunkiem ludzi do naszych czasów obrosło starymi legendami. Miało ono najpierw nazwę Skrzyń. Mógł tam być jakiś ośrodek władzy plemiennej i ośrodek kultu pogańskiego jeszcze przed powstaniem państwa polskiego. Mogło ono należeć pierwotnie do Ziemi Sieradzko-Łęczyckiej. Kiedy na początku XII wieku Piotr Dunin zbudował nowy gród kilka kilometrów na wschód od dotychczasowego i przeniósł do niego siedzibę okręgu (kasztelanii), stare Skrzyń nazwano Skrzyńskiem, a do nowego Skrzyń przylgnęła nazwa Skrzynna.
Kiedy w 1138 roku Bolesław Krzywousty podzielił Polskę pomiędzy swoich synów, nasze okolice znalazły się w krakowskiej dzielnicy seniora, to jest najstarszego w rodzie Piastów, mającego zwierzchnią władzę nad innymi książętami. Jednak w 1146 roku z dzielnicy senioralnej wydzielono księstwo sandomierskie i w nim znalazły się również Chlewiska. W ciągu dwu wieków istnienia księstwa sandomierskiego rzadko rządził nim odrębny książę. Przez większą część tego okresu księciem sandomierskim był książę krakowski, jednak zawsze były to dwa odrębne księstwa mające odrębną administrację i odrębne urzędy wewnętrzne.

Ks. Waldemar Gałązka