Tysiąc lat temu

Pisana historia okolic Chlewisk sięga XII wieku. Co było tutaj wcześniej? Jakie plemiona słowiańskie zamieszkiwały nasze ziemie? Nic pewnego na ten temat nie wiadomo, a historycy snują różne domysły.

Jeden z nich, Stanisław Arnold, a za nim chyba wszyscy historycy, badając najdawniejszą przeszłość Polski doszedł do wniosku, że granice adminis­tracji kościelnej i państwowej istniejące w czasach historycznych są przybliżonymi granicami plemion z czasów, kiedy nie istniało jeszcze państwo polskie. Ponieważ w czasach historycznych należeliśmy do Małopolski, więc należy uważać, że mieszkało tu wcześniej któreś z plemion małopolskich. W IX wieku kilka plemion małopolskich utworzyło państwo Wiślan prawdopodobnie ze stolicą w Krakowie albo w Wiślicy. Nie wiadomo, jak było ono wielkie. Według niektórych historyków sięgało ono na północy do Gór Świętokrzyskich, według innych, chyba liczniejszych, dotarło aż do Bugu i Pilicy. Jeżeli tak było, to należały do niego również nasze tereny. Niektórzy historycy uważają, że Radomszczyzna, do której chyba należeliśmy, w czasach przedhistorycznych była częścią Mazowsza, albo że mogło tu sięgać któreś z plemion środkowo-polskich zamieszkujących ziemię sieradzko-łęczycką, chociaż na ogół uważa się, że plemiona środkowo-polskie sięgały na wschodzie do Pilicy, według innych historyków do Jedlińska, Przysuchy, Gowarczowa, Końskich. Tak, czy inaczej, prawdopodobnie nie dotarły one do Chlewisk. Mogli też sięgać w nasze okolice Lędzianie ze wschodu, chociaż jest to najmniej prawdopodobne. Archeolog Stanisław Kostrzewski doszedł do wniosku, że istniało tutaj odrębne plemię słowiańskie, które nazwał Radomianami. Mogło tak być, a mogło też być jeszcze inaczej.

W celu wzajemnej pomocy plemiona staropolskie dzieliły się na opola. Była to grupa wsi lub innych osad i pojedynczych domów położonych w pobliżu siebie.

Około roku 880 państwo Wiślan zostało podbite przez silne państwo wielkomora­wskie ze stolicą w Welehradzie na Morawach. Jeżeli ziemie nasze należały do państwa Wiślan, to odtąd stały się częścią państwa wielkomorawskiego (tak uważa chyba większość historyków). Państwo to zniszczyli w 906 roku Węgrzy, którzy dziesięć lat wcześniej przybyli znad Wołgi. Prawdopodobnie wtedy ziemie nasze dostały się pod panowanie czeskie, które jeszcze po roku 970 sięgało aż do rzeki Bug. Wielkie Morawy i Czechy były już wtedy państwami chrześcijańskimi.

Nasze tereny przyłączył do swego państwa Mieszko I pomiędzy rokiem 970, a 980. Odtąd już na pewno należeliśmy do piastowskiego państwa, które w czasach Bolesława Chrobrego zaczęto nazywać Polską.

Ks. Waldemar Gałązka